„Тројца претседатели мочаат на БиХ“

Главната вест на денот во Босна и Херцеговина е инсталирање на необична фонтана, која веднаш доби неофицијално име – „Тројца претседатели мочаат на БиХ“. Неодамна изградената фонтана „Слога“ во етно село Чардаци во Витез е очигледен производ на бунтот на нејзините автори, Кристина и Рајко Ливанчиќ, слика на ситуацијата во Босна и Херцеговина. Базенот на фонтаната е во форма на БиХ, а од страните се наоѓаат три темни машки фигури кои уринираат во базенот, што многумина ги потсети на тричленото претседателство на БиХ. Како што пишува Радио Витез на својот портал, идејата созревала една година пред нејзината реализација, што се случи за време на карантинските мерки поради пандемијата со корона вирусот кога авторите конечно добија време да го реализираат својот план.

Кристина Ливанчиќ објасни за медиумите дека симболиката „совршено одговара на состојбата во Босна и Херцеговина“. Патем, фонтаната е инспирирана од делото „jrající postavy“, поставено во Прага пред 16 години, веднаш до една од најголемите знаменитости во Прага, музејот „Франц Кафка“. Автор на оваа скулптура е познатиот чешки уметник Давид Черни, познат и по „Ентропа“, инсталација што ја разбранува Европската унија во времето кога Чешка претседаваше со Советот на Европа.

Базенот е во форма на мапа на Чешка, а во фонтаната, свртени еден кон друг, мочаат скулптури на двајца мажи. За разлика од оваа во Витез, работата на Черни е интерактивна, бидејќи посетителите можат да испраќаат СМС-порака чија порака скулптурите ќе ја отпечатат со мокрење во базенот.

Реакциите на фонтаната во Витез, односно скулптурата, ако сакате, се многу поделени. Многумина ја поздравуваат идејата и реализацијата. Меѓу нив е и новинарот Драган Бурсац, цитиран од сараевско Ослобоџење: „Ова е најдобриот и најточен опис на нашата земја“. „Секој споменик во БиХ треба да го има овој споменик, за да нè потсети каде живееме. Сепак, некои не се многу воодушевени и ја сметаат симболиката на оваа фонтана како навреда за земјата во која живеат. Неколкумина од нив реагираа со негативни коментари на Фејсбук страницата на етно селото Чардаци. Некои се закануваат со тужби и адвокати, додека други се прашуваат зошто скулптурите не уринираат во Хрватска и Србија. Кантоналната СДА соопшти дека зад фонтаната има патолошка омраза кон БиХ и побара од надлежните институции веднаш да ја отстранат фонтаната. Поради сето ова, официјално се огласија и сопствениците на етно селото. „Фонтаната е замислена како сликовит приказ на (не) можностите на Босна и Херцеговина, но и како приказ на емоциите на сите нас кои секојдневно се соочуваме со големи количини на негативни вести, скандали и песимизам.”